میدان نقشجهان اصفهان، این شاهکار شهرسازی دوره صفوی، در سال ۱۳۱۳ شمسی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. همچنین میدان نقشجهان جزو اولین آثار ایران بود که به همراه زیگورات چغازنبیل و تختجمشید در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
به طور کلی آثاری که به ثبت جهانی میرسند دارای ارزشهای شاخص و منحصر بفردی هستند و این آثار بر اساس کنوانسیون حفاظت از میراث جهانی فرهنگی و طبیعی، متعلق به تمام انسانهای زمین هستند و دولتها باید از این آثار حفاظت و نگهداری کنند.
همانطور که ثبت آثار در فهرست میراث جهانی یونسکو میتواند یک دستاورد مهم فرهنگی برای ملتها و دولتها تلقی شود، در معرض خطر قرار گرفتن این آثار و احتمال حذف از لیست میراثجهانی نیز میتواند به وجههی فرهنگی یک ملت، آسیب وارد آورد.
در مباحث حفاظت میراث فرهنگی و بناهای تاریخی، نه تنها خود اثر مهم است بلکه حریم اثر نیز حائز اهمیت است و هرگونه اقدامی از قبیل ساختوساز در حریم اثر نیز باید طبق ضوابط و مقررات خاصی باشد.
حفاری و ساختوساز بدون توجه به قوانین در حریم میراثجهانی جزو عواملی است که میتواند موجب انتقال اثر به لیست «میراث در خطر» و در صورت عدم انجام اقدامات لازم، موجب حذف اثر از فهرست میراث جهانی میگردد.
لذا نقض حریم اخیر میدان نقشجهان نیز میتواند موجب اتفاقات ناخوشایندی شود که قطعا با منافع ملی، فرهنگی و اجتماعی ایران ناسازگار است.
ضمن سپاس و قدردانی از تمام عزیزانی که در تلاش هستند تا از اتفاقات ناخوشایند در اینباره جلوگیری شود، امیدواریم این پرونده با سرانجامی خوش به پایان برسد و زین پس دیگر شاهد چنین مشکلاتی برای میراث فرهنگی کشور نباشیم.
____________________
بازنشر و یا کپی از این مطلب به هر صورت، میتواند موجب آگاهی بیش از پیش افراد جامعه پیرامون ارزشهای میراث فرهنگی و ترغیب آنان برای حفاظت از این آثار گردد.
____________________
عکس از جورج گرستر
© Georg Gerster
متن از امیر شیرینپور