میراث جهانی پاکستان- ویرانه های باستانی موهنجودارو

ویرانه های باستانی در موهنجودارو بهترین سکونتگاه حفظ شده ی شهری در جنوب آسیا است که قدمت آن به آغاز هزاره سوم قبل از میلاد باز می گردد و تأثیر قابل توجهی در توسعه شهرنشینی در دوره های بعدی داشته است. ویرانه های باستانی در ساحل سمت راست رودخانه سند، 510 کیلومتری شمال شرقی کراچی و 28 کیلومتری شهر لارکانه در استان سند پاکستان واقع شده است. این مکان نشان دهنده پایتخت تمدن سند است که بین سال های 2500 تا 1500 پیش از میلاد مسیح در دره سند شکوفا شد و یکی از سه تمدن باستانی بزرگ در جهان است.

کشف موهنجودارو در سال 1922 میلادی، شواهدی از آداب و رسوم، هنر، مذهب و توانایی های اجرایی ساکنان آن را آشکار کرد. این شهر به خوبی سازماندهی شده است، در ساخت بناها اغلب از آجر استفاده شده و شهر دارای حمام عمومی می باشد. مدرسه کاهنان، سیستم زهکشی، چاه هایی برای دفع فاضلاب و یک انبار بزرگ، گواهی می دهد که این شهر دارای اهمیت زیادی بوده و از یک سیستم مدنی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به خوبی سازمان یافته برخوردار بوده است.

موهنجودارو شامل دو بخش است: یک منطقه ارگ در غرب که استوپای بودا با آجر خام، بر روی ویرانه های موهنجودارو در قرن 2 میلادی ساخته شده است، و در شرق، ویرانه های شهر در امتداد کرانه های رود سند قرار گرفته است.
در اینجا ساختمان‌ها در امتداد خیابان های متقاطع قرار دارند، این نشان دهنده ی نظم در شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری است. در شهر سیستم‌های فاضلاب و زهکشی نیز گنجانده شده‌است.

معیار های ثبت جهانی این سایت:

معیار (ii): ویرانه های باستانی در موهنجودارو، باستانی ترین سیستم شهرسازی در شبه قاره هند را تشکیل می دهد و تأثیر زیادی در ساختار شهرنشینی در دوره های بعدی در شبه جزیره هند داشته است.

معیار (iii): به عنوان باستانی ترین و بهترین بقایای ویرانه شهری دره سند که قدمت آن به هزاره سوم قبل از میلاد باز می گردد، موهنجودارو شاهدی استثنایی بر تمدن سند است.

ویرانه های باستانی در موهنجودارو شامل سازه هایی با آجر سوخته است که مساحت 240 هکتاری را پوشش می دهد و از سال 1922 تنها حدود یک سوم آن کاوش شده است. این محوطه در محدوده ای است که برای حفاظت مناسب در نظر گرفته شده است. تمام ویژگی های قابل توجه، به درستی حفاظت می شوند. با این حال افزایش تراز آب های زیرزمینی ناشی از رودخانه سند، پایه های این سایت تاریخی را تهدید می کند. این موضوع یک کارزار بین المللی یونسکو در دهه 1970 بود که احتمال آسیب به ساختمان های گلی تا حدودی کاهش یافت.

ویرانه های باستانی در موهنجودارو شامل اولین مرکز بزرگ شهری تمدن سند است که 5000 سال پیش با سازه های آجری سوخته ساخته شده است. این محوطه همچنان ارزش جهانی برجسته خود را ابراز می کند.

الزامات حفاظتی و مدیریتی

آثار باستانی در مونجودارو توسط قوانین ملی و منطقه ای در برابر تهدیدات آسیب، غارت و چپاول و تحولات جدید در حدود مرزهای مشخص شده، محافظت می شوند. یک سیستم مدیریتی برای مدیریت دارایی ها و حفاظت از ارزش های جهانی برجسته وجود دارد و تهدیدات و آسیب پذیری های موجود را مورد توجه قرار می دهد. یک برنامه جامع توسط وزارت باستان شناسی و موزه های دولت پاکستان تهیه شده است تا وسعت واقعی منطقه باستان شناسی مونجودارو را مشخص کند. اما در طی مراحل تصویب طرح، منطقه باستانی موهنجودارو از وزارت باستانشناسی حوزه موهنجودارو به بخش فرهنگ دولت سند منتقل شده است. طبق قانون اساسی قانون 2010 (18مین اصلاحیه)، وزارت فرهنگ دولت سند اکنون مسئولیت نگهداری و حفاظت صحیح از اموال و دارایی ها را بر عهده دارد.

به منظور مقابله با نقاط ضعف احتمالی ذکر شده در مورد اعتبار و اصالت، یک دفتر که توسط یک آزمایشگاه علمی پشتیبانی می شود به وجود آمده است تا با روش های سنتی با مسائل مربوط به حفاظت و سایر مشکلات به شیوه ای علمی مقابله کند. مشکلاتی نظیر تاثیر نمک، استرس حرارتی و باران از طریق یک رویکرد جامع که شامل استفاده از دوغاب و پوشش گلی و سایر کارهای استحکام بخشی به منظور حفاظت می شود، انجام می گیرد. علاوه بر تهدیدهای فوق، خطر سیل نیز وجود دارد که با ساخت خاکریزها تا حدودی کاهش یافته است. با این حال، از تخریب سد باعث خسارت فاجعه بار خواهد شد. بنابراین اداره ی مسئول، نظارت منظمی بر روی سد انجام می دهد و به دنبال تقویت بودجه ای از دولت، سازمان های مردم نهاد و سایر کشورها جهت تقویت آن است.

 

برگفته از وبسایت میراث جهانی یونسکو – ترجمه توسط روزن مگ